Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

WYROK

STRASBURG

13 czerwca 2019 r.

Wyrok jest ostateczny, ale może podlegać korekcie wydawniczej.

W sprawie Bednarz przeciwko Polsce

Europejski Trybunał Praw Człowieka (Sekcja Pierwsza), zasiadając jako Komitet w składzie:

Pere Pastor Vilanova, Przewodniczący,
Krzysztof Wojtyczek,
Pauliine Koskelo, sędziowie,
i Renata Degener, Zastępca Kanclerza Sekcji,

obradując na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 maja 2019 r.,

wydaje następujący wyrok, który został przyjęty w tym dniu:

POSTĘPOWANIE

1. Sprawa wywodzi się ze skargi (nr 76505/14) przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej wniesionej do Trybunału w dniu 28 listopada 2014 r. na podstawie art. 34 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności („Konwencja”) przez obywatela polskiego, Pana Konrada Tomasza Bednarza („skarżący”).

2. Skarżący był reprezentowany przez Pana K. Bednarza, adwokata praktykującego w Stalowej Woli. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej („Rząd”) był reprezentowany przez swojego pełnomocnika, Panią J. Chrzanowską, a następnie Pana J. Sobczaka, z Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

3. Skarżący, na podstawie art. 3 Konwencji, podniósł zarzut złego traktowania podczas zatrzymania, jak również braku skutecznego śledztwa w tym względzie.

4. W dniu 17 marca 2016 r. skarga została zakomunikowana Rządowi.

FAKTY

I. OKOLICZNOŚCI SPRAWY

5. Skarżący urodził się w 1990 r. i mieszka w Stalowej Woli.

A. Zatrzymanie skarżącego i jego leczenie

6. W nocy 23 czerwca 2013 r. skarżący spożywał alkohol z grupą znajomych na publicznym placu w Stalowej Woli. Około godziny 23:00 na miejscu pojawił się patrol Policji, który przypomniał im o obowiązku przestrzegania ciszy nocnej, wylegitymował ich i polecił im się rozejść. Część grupy, w tym skarżący, przeniosła się w inne miejsce. Następnie, po otrzymaniu zgłoszenia ok. godz. 23:50, dwóch funkcjonariuszy Policji, K.P. oraz D.Z., znalazło tych członków grupy i przystąpiło do ich zatrzymania. W celu umieszczenia skarżącego i jego 6 znajomych w radiowozie funkcjonariusze użyli pałek policyjnych.

7. Skarżący twierdzi również, że w czasie zatrzymania został także uderzony przez jednego z funkcjonariuszy pięścią w twarz.

8. Zdaniem Rządu zarzut ten nie znalazł potwierdzenia w toku śledztwa. Lekarz, który badał skarżącego w Szpitalu Powiatowym w Stalowej Woli, odnotował brak obrażeń twarzy.

9. Zatrzymanych przewieziono do Komendy Powiatowej Policji w Stalowej Woli, gdzie zostali poddani badaniu zawartości alkoholu w wydychanym powietrzu. W przypadku skarżącego poziom alkoholu w wydychanym powietrzu wynosił 0,76 mg/l.

10. Skarżący twierdzi, że na Komendzie Powiatowej Policji w Stalowej Woli poprosił o pójście do toalety, ale zamiast tego zabrano go do pomieszczenia bez monitoringu. Tam powalono go na ziemię. Jeden z funkcjonariuszy kopnął go w lewe kolano. Następnie był bity przez innego funkcjonariusza pałką policyjną. Wychodząc z pomieszczenia jeden z funkcjonariuszy uderzył skarżącego drzwiami w twarz. W rezultacie skarżący doznał obrażeń nosa, złamał mu się ząb, a jego aparat ortodontyczny został zniszczony.

11. Zdaniem Rządu skarżący został zabrany do osobnego pomieszczenia bez monitoringu w celu przeprowadzenia kontroli osobistej. Nadal jednak stawiał on opór, był agresywny i odnosił się do funkcjonariuszy w sposób wulgarny. Twierdzenia, że został kopnięty w kolano i uderzony drzwiami w twarz nie zostały potwierdzone w toku prowadzonego później śledztwa.

12. Skarżący został następnie przebadany przez lekarza, który nie stwierdził istnienia przyczyn uniemożliwiających zatrzymanie.

13. W dniu 25 czerwca 2013 r. skarżący odbył wizytę u dentysty, który potwierdził złamanie zęba i zniszczenie aparatu ortodontycznego.

14. W nocy 26 czerwca 2013 r. skarżący został przyjęty do Szpitala Powiatowego w Stalowej Woli. Otrzymał wypis tego samego dnia. Lekarz stwierdził u skarżącego siniaka na lewym udzie i skręcenie lewego kolana.

B. Postępowanie karne przeciwko skarżącemu

15. W dniu 24 czerwca 2013 r. skarżącemu i dwójce jego znajomych, K.W. i J.B., postawiono zarzuty stawiania oporu w trakcie zgodnego z prawem zatrzymania oraz znieważania funkcjonariuszy Policji w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. W dniu 22 listopada 2013 r. do Sądu Rejonowego w Stalowej Woli wpłynął akt oskarżenia.

16. W dniu 28 maja 2014 r. Sąd Rejonowy w Stalowej Woli wydał wyrok. Skarżący został uznany za winnego znieważenia i użycia przemocy wobec dwóch funkcjonariuszy Policji, K.P. i D.Z.

17. Wyrok ten został utrzymany w mocy przez Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu w dniu 28 października 2014 r.

C. Śledztwo w sprawie zarzutów skarżącego dotyczących złego traktowania

18. W dniu 27 czerwca 2013 r. prokurator rejonowy w Stalowej Woli wyłączył z postępowania opisanego powyżej w par. 15-17 sprawę przeciwko dwóm funkcjonariuszom Policji, którzy dokonali zatrzymania skarżącego i J.B.

19. W dniu 30 lipca 2013 r. prokurator rejonowy w Mielcu wszczął śledztwo w sprawie zarzucanego nadużycia uprawnień przez funkcjonariuszy Policji w nocy z 23 na 24 czerwca 2013 r.

20. Podczas postępowania prokurator przesłuchał świadków (osoby uczestniczące w zdarzeniach, funkcjonariuszy Policji i personel medyczny) oraz uzyskał opinie biegłych.

21. W dniu 8 października 2013 r. biegły chirurg sporządził, na podstawie dokumentacji medycznej zawartej w aktach skarżącego, opinię z zakresu medycyny sądowej. Biegły powołał się na zaświadczenie od dentysty z dnia 25 czerwca 2013 r., dokumentację medyczną skarżącego ze Szpitala Powiatowego w Stalowej Woli oraz dwa zaświadczenia lekarskie z dnia 24 czerwca 2013 r. Potwierdził, że skarżący doznał stłuczenia i obrzęku lewego kolana. Chociaż w jego ocenie obrażenia powstały wcześniej niż twierdził skarżący, nie było dokumentacji medycznej na tę okoliczność. Co więcej, skarżący miał siniaki na dolnej części kończyn dolnych i udach, siniaki i otarcia na nosie, złamany ząb i uszkodzony aparat ortodontyczny. Co do przyczyn tych obrażeń biegły potwierdził, że są to urazy typowe dla spowodowanych przez użycie pałek policyjnych, przy czym do urazu kolana mogło dojść, gdy skarżący stawiał opór wobec wejścia do radiowozu lub przejścia do innego pomieszczenia.

22. W dniu 31 października 2013 r. opinię sporządził biegły z zakresu technik wizualnych. W opinii potwierdził w szczególności, że materiał z monitoringu wskazuje, że skarżący zaczął utykać po opuszczeniu pomieszczenia bez monitoringu. Nie było żadnego nagrania wskazującego, by utykał przed wejściem do tego pomieszczenia.

23. W dniu 12 listopada 2013 r. prokurator przesłuchał dr M.B., jednego z lekarzy, którzy zajmowali się skarżącym w Szpitalu Rejonowym w Stalowej Woli w dniu 26 czerwca 2013 r. Lekarz stwierdził, że zdiagnozował u skarżącego przewlekłą niestabilność kolana. W jego ocenie niestabilność nie miała charakteru ostrego i mogła pojawić się wcześniej w wyniku urazu lub choroby. Staw nie był obrzęknięty i nie stwierdzono nagromadzenia płynu.

24. W dniu 12 grudnia 2013 r. prokurator przesłuchał dr H.L., innego lekarza, który zajmował się skarżącym w Szpitalu Rejonowym w Stalowej Woli w dniu 26 czerwca 2013 r. Lekarz stwierdził, że skarżący miał kilka siniaków na udach i klatce piersiowej. Nie miał żadnych widocznych obrażeń na twarzy ani rękach. W jego ocenie skarżący symulował pewne objawy, jako że nie zostały one potwierdzone badaniem lekarskim.

25. W międzyczasie, w dniu 21 listopada 2013 r., pomiędzy skarżącym a dwoma funkcjonariuszami Policji, K.P. i D.Z., przeprowadzono konfrontację.

26. W dniu 23 grudnia 2013 r. prokurator rejonowy w Mielcu umorzył postępowanie w sprawie złego traktowania zarzucanego przez skarżącego. Prokurator ustalił, że podczas interwencji Policji w nocy 23 czerwca 2013 r. skarżący i jego znajomi zachowywali się agresywnie, znieważali funkcjonariuszy i stawiali opór podczas zatrzymania. Ponieważ skarżący odmówił wejścia do radiowozu, funkcjonariusze Policji ostrzegli go, że zastosują wobec niego środki przymusu bezpośredniego i ostatecznie uderzyli go pałkami w dolną część kończyn dolnych, uda i przedramiona. Podczas interwencji policjanci zatrzymali siedem osób, w tym skarżącego. Na komendzie Policji został on poddany badaniu na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu, które wykazało 0,76 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Następnie skarżącego zabrano do innego pomieszczenia w celu przeprowadzenia kontroli osobistej. Wychodząc z celi, skarżący stawiał opór i ciągle zachowywał się w sposób agresywny wobec funkcjonariuszy. Ostatecznie cztery z zatrzymanych osób zostały zwolnione, natomiast skarżący, K.W. i J.B. zostali aresztowani pod zarzutem stawiania oporu w trakcie zgodnego z prawem zatrzymania i znieważenia funkcjonariuszy Policji.

27. Prokurator ustalił również, że w dniu 26 czerwca 2013 r. skarżący został przyjęty do Szpitala Powiatowego w Stalowej Woli, gdzie skarżył się na stłuczenie uda i skręcenie kolana. Został wypisany następnego dnia. Lekarz dyżurujący zdiagnozował u niego przewlekłą niestabilność kolana, bez obrzęku i bez nagromadzenia płynu w stawie.

28. Prokurator powołał się ponadto na opinię biegłego z dnia 8 października 2013 r. (zob. par. 21 powyżej).

29. Prokurator uznał, że funkcjonariusze Policji użyli wobec skarżącego siły, ponieważ był agresywny podczas zatrzymania, ale nie został on pobity przez funkcjonariuszy Policji podczas osadzenia w Komendzie Powiatowej Policji w Stalowej Woli. Prokurator był zdania, że zeznania znajomych skarżącego nie były spójne. Funkcjonariusze z kolei opisali przebieg zdarzeń jasno i szczegółowo, a ich zeznania były spójne i logiczne. Prokurator uznał, że użycie siły wobec skarżącego było konieczne ze względu na jego agresywne zachowanie.

30. Skarżący wniósł zażalenie, zarzucając, że prokuratura nie ustaliła w sposób prawidłowy przebiegu zdarzeń. Podniósł, że zignorowano zeznania pięciu świadków, z których wszyscy potwierdzili, że on i jego znajomi nie stawiali oporu podczas zatrzymania w dniu 23 czerwca 2013 r. Powołał się też na opinię sporządzoną przez biegłego z zakresu technik wizualnych, który przeanalizował nagranie z monitoringu i zauważył, że do obrażeń mogło dojść w pomieszczeniu bez monitoringu (podczas gdy był przeszukiwany). Wreszcie stwierdził, że rozbieżności pomiędzy wersjami przedstawionymi przez funkcjonariuszy i uczestników nie zostały wyjaśnione.

31. W dniu 3 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy w Stalowej Woli utrzymał w mocy postanowienie prokuratora. Sąd stwierdził, że zeznania znajomych skarżącego, którzy uczestniczyli w incydencie, nie były spójne. Chociaż wszyscy zgadzali się, że skarżący został pobity przez funkcjonariuszy Policji w radiowozie i komendzie, nie byli oni w stanie przedstawić spójnej wersji wydarzeń. Co więcej, żaden ze świadków nie widział incydentu na komendzie Policji. Słyszeli jedynie odgłosy, zauważyli siniaki skarżącego oraz spostrzegli, że zaczął utykać. Z drugiej strony sąd uznał, że dowody przedstawione przez funkcjonariuszy Policji były logiczne i spójne. W rezultacie sąd zgodził się z prokuratorem, że agresywne i prowokacyjne zachowanie skarżącego podczas zatrzymania uzasadniło użycie siły przez Policję. Co więcej, nic nie wskazywało, aby funkcjonariusze Policji nadużyli uprawnień lub użyli wobec skarżącego nieproporcjonalnej siły. Co do powołania się przez skarżącego na opinię biegłego z zakresu technik wizualnych sąd zauważył, że nawet jeżeli skarżący zaczął utykać po opuszczeniu pomieszczenia, w którym miała miejsce kontrola osobista, nie można wykluczyć, że do urazu kolana doszło wcześniej, a dopiero później skarżący zaczął odczuwać ból w tej nodze. Również opinia z zakresu medycyny nie była jednoznaczna w tej kwestii, ponieważ skarżący cierpiał na przewlekłą niestabilność kolana, a obrzęk mógł powstać wskutek oporu stawianego podczas wsiadania do radiowozu policyjnego.

II. ISTOTNE PRZEPISY PRAWA KRAJOWEGO I PRAKTYKA

32. Odpowiednia część art. 16 ustawy o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 r. stanowi:

„1. W razie niepodporządkowania się wydanym na podstawie prawa poleceniom organów Policji lub jej funkcjonariuszy, policjanci mogą stosować następujące środki przymusu bezpośredniego:

1) fizyczne, techniczne i chemiczne środki służące do obezwładniania bądź konwojowania osób oraz do zatrzymywania pojazdów;

2) pałki służbowe;

[…]

2. Policjanci mogą stosować jedynie środki przymusu bezpośredniego odpowiadające potrzebom wynikającym z istniejącej sytuacji i niezbędne do osiągnięcia podporządkowania się wydanym poleceniom”.

PRAWO

I. ZARZUCANE NARUSZENIE ART. 3 KONWENCJI

33. Skarżący podniósł zarzut złego traktowania podczas zatrzymania i braku skutecznego śledztwa w tym zakresie. Powołał się on na art. 3 Konwencji, który stanowi:

„Nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu”.

A. Dopuszczalność

34. Trybunał zauważa, że niniejsza skarga nie jest w sposób oczywisty nieuzasadniona w rozumieniu art. 35 ust. 3 lit. a Konwencji. Ponadto Trybunał zauważa, że nie jest ona niedopuszczalna z żadnych innych powodów. Należy zatem uznać ją za dopuszczalną.

B. Przedmiot skargi

1. Stanowiska stron

a) Skarżący

35. Skarżący utrzymywał, że w nocy z 23 na 24 czerwca 2013 r. został pobity przez funkcjonariuszy Policji w Komendzie Powiatowej Policji w Stalowej Woli. W rezultacie doznał obrażeń przedramienia, ud i prawej łydki oraz obrażeń twarzy (otarcia, złamany ząb i uszkodzony aparat ortodontyczny).

36. Skarżący podniósł ponadto, że w trakcie śledztwa organy ścigania i sąd krajowy bezwarunkowo przyjęły zeznania funkcjonariuszy Policji. W jego ocenie śledztwo było prowadzone jedynie powierzchownie, nie było obiektywne i zostało umorzone postanowieniem, które nie zostało oparte na gruntownej analizie faktów.

37. W szczególności skarżący wskazywał na fakt, że zeznania funkcjonariuszy Policji były sformułowane identycznie. Funkcjonariusze podali dokładne adresy siedmiu zatrzymanych osób, jak również ich jedenastocyfrowe numery identyfikacyjne (PESEL). Zeznania te wyglądały jak przepisane policyjne notatki służbowe. W ocenie skarżącego uczyniono to w celu przedstawienia spójnej, wspólnej wersji wydarzeń. Skarżący stwierdził też, że istotne szczegóły dotyczące pobicia w radiowozie policyjnym i w komendzie zostały potwierdzone przez wszystkich świadków.

b) Rząd

38. Rząd podniósł, że użycie siły przez funkcjonariuszy Policji w dniach 23–24 czerwca 2013 r. było adekwatne i proporcjonalne w okolicznościach niniejszej sprawy. Skarżący stawiał opór zgodnym z prawem działaniom funkcjonariuszy Policji. Z tego względu funkcjonariusze, ostrzegłszy skarżącego o takiej możliwości, zastosowali wobec niego środki przymusu bezpośredniego.

39. W kwestii obrażeń skarżącego Rząd podniósł, że nie były one tak poważne, jak utrzymywał skarżący w postępowaniu krajowym i postępowaniu przed Trybunałem. W szczególności, jeżeli chodzi o obrażenia kolana, powołując się na opinię lekarza M.B. z dnia 12 listopada 2013 r. (zob. par. 23 powyżej), Rząd zauważył, że skarżący cierpiał na przewlekłą niestabilność kolana. W ocenie Rządu do urazu mogło dojść, gdy skarżący stawiał opór wobec funkcjonariuszy próbujących zabrać go do drugiego pomieszczenia na kontrolę osobistą.

40. Rząd utrzymywał, że śledztwo było prowadzone przez niezależnego i bezstronnego prokuratora, który bezzwłocznie podjął wszystkie konieczne czynności związane z zabezpieczeniem dowodów oraz dokonał rozsądnej oceny okoliczności sprawy. W szczególności przesłuchano licznych świadków, w tym funkcjonariuszy Policji, znajomych skarżącego uczestniczących w wydarzeniach, jak również lekarzy, którzy badali skarżącego. Co więcej, prokurator uzyskał opinię biegłego z zakresu medycyny i zlecił biegłym analizę materiału z monitoringu.

41. Rząd uznał, że śledztwo przeprowadzono bez nieuzasadnionej zwłoki. W jego ocenie postanowienie prokuratora o umorzeniu śledztwa nie mogło być postrzegane jako arbitralne lub stronnicze. Po wysłuchaniu wszystkich świadków w sprawie prokurator stwierdził, że zeznania znajomych skarżącego nie były spójne, a zeznania funkcjonariuszy Policji były spójne i logiczne. W celu wyjaśnienia sprzecznych zeznań prokurator zarządził formalną konfrontację pomiędzy skarżącym i dwoma funkcjonariuszami Policji.

2. Ocena Trybunału

42. Trybunał zauważa, że zarzuty skarżącego dotyczą zarówno materialnych, jak i proceduralnych aspektów art. 3 Konwencji. Co do pierwszego aspektu Trybunał zauważa, że strony nie zgadzały się co do tego, czy niektóre z obrażeń skarżącego (w szczególności obrażenia kolana) zostały spowodowane podczas zatrzymania w nocy z 23 na 24 czerwca 2013 r. oraz czy powstały w wyniku użycia proporcjonalnej siły.

43. Trybunał przywiązuje szczególną wagę do subsydiarnej natury swojego zadania i uznaje, że musi zachować szczególną ostrożność w przyjmowaniu roli sądu pierwszej instancji rozstrzygającego w przedmiocie faktów, o ile nie jest to nieuniknione ze względu na okoliczności sprawy. Z tego względu Trybunał uważa za stosowne w pierwszej kolejności zbadanie, czy podniesiony przez skarżącego zarzut złego traktowania w nocy z 23 na 24 czerwca 2013 r. został należycie zbadany przez władze (zob. przykładowo Dzhulay przeciwko Ukrainie, skarga nr 24439/06, § 69, 3 kwietnia 2014 r.; Chinez przeciwko Rumunii, skarga nr 2040/12, § 57, 17 marca 2015 r. oraz Chatzistavrou przeciwko Grecji, skarga nr 49582/14, § 45, 1 marca 2018 r.). Następnie przejdzie do kwestii, czy zarzucane złe traktowanie miało miejsce, biorąc pod uwagę odpowiednie ustalenia krajowe.

a) Ogólne zasady

44. Trybunał przypomina swoje ogólne zasady co do obowiązku państwa przeprowadzenia skutecznego śledztwa w sprawie uprawdopodobnionych zarzutów dotyczących złego traktowania, które to zasady przedstawiono między innymi w wyrokach wydanych w sprawach El–Masri przeciwko byłej Jugosłowiańskiej Republice Macedonii ([WI], skarga nr 39630/09, §§ 182–185, ETPCz 2012) oraz Mocanu i Inni przeciwko Rumunii ([WI], skargi nr 10865/09 i 2 inne, §§ 316–326, ETPCz 2014 (fragm.)).

45. Zasady dotyczące zakazu złego traktowania podsumowano ostatnio w sprawie Bouyid (zob. Bouyid przeciwko Belgii [WI], skarga nr 23380/09, §§ 81–90, ETPCz 2015).

b) Zastosowanie w niniejszej sprawie

46. W niniejszej sprawie bezspornym było, że w trakcie zatrzymania skarżący doznał siniaków na udach i dolnej części kończyn dolnych, siniaków i obrzęku lewego kolana, siniaków i otarć nosa, złamania zęba oraz uszkodzenia aparatu ortodontycznego (zob. par. 21, 35 i 39 powyżej).

47. Trybunał uznaje, że przedmiotowe obrażenia były dostatecznie poważne i że podniesiony przez skarżącego zarzut złego traktowania został „uprawdopodobniony” dla celów art. 3.

(i) Aspekt proceduralny art. 3

48. Trybunał zauważa, że śledztwo w sprawie zarzucanego nadużycia uprawnień przez funkcjonariuszy Policji w niniejszej sprawie zostało wszczęte formalnie w dniu 30 lipca 2013 r. (zob. par. 19 powyżej). Następnie zostało umorzone przez prokuratora, którego ustalenia podtrzymał Sąd Rejonowy w Stalowej Woli w dniu 3 lipca 2014 r. Prokurator stwierdził, że funkcjonariusze Policji użyli wobec skarżącego siły, ale nie pobili go na Komendzie Powiatowej Policji w Stalowej Woli. Użycie siły wobec skarżącego było uzasadnione ze względu na jego agresywne zachowanie.

49. Trybunał nie jest jednak przekonany, że śledztwo przeprowadzono w sposób dostatecznie dokładny i skuteczny, aby można było uznać, iż spełniono wspomniane powyżej wymogi art. 3.

50. Uważa za szczególnie niezadowalający fakt, iż organy prokuratorskie bezwarunkowo dały wiarę zeznaniom funkcjonariuszy Policji, nie odnosząc się do faktu, iż w sposób oczywisty mieli oni interes w rozstrzygnięciu sprawy i umniejszeniu swojej odpowiedzialności.

51. W tym względzie Trybunał zauważa, że władze uznały zeznania funkcjonariuszy za spójne i logiczne. Zeznania te jednak miały identyczne brzmienie. Co więcej, funkcjonariusze zamieścili w swoich zeznaniach bardzo szczegółowe informacje, takie jak adresy znajomych skarżącego uczestniczących w zdarzeniach, a także ich numery PESEL (zob. par. 37 i powyżej). Takie zeznania zawierające informacje, które zazwyczaj nie występują w zeznaniach naocznych świadków, zostały przyjęte przez władze w sposób bezkrytyczny. Z drugiej strony, chociaż wszyscy znajomi skarżącego, którzy uczestniczyli w zdarzeniach, wyraźnie potwierdzili, że skarżący został pobity przez funkcjonariuszy Policji, ich zeznania uznano za niespójne (zob. par. 29 powyżej).

52. Prawdą jest, że władze zorganizowały formalną bezpośrednią konfrontację pomiędzy skarżącym i dwoma funkcjonariuszami Policji (zob. par. 25 powyżej). Niemniej jednak nie podjęto dalszych kroków w celu wyjaśnienia rozbieżności pomiędzy wersją zdarzeń przedstawioną przez funkcjonariuszy Policji i zarzutami skarżącego i jego znajomych (zob. odpowiednio Bouyid, cytowany powyżej, § 128, ETPCz 2015), żeby ocenić wiarygodność zeznań każdej ze stron.

53. W świetle powyższego Trybunał uważa, że śledztwo było powierzchowne i pozbawione koniecznego obiektywizmu.

54. Na tym tle, biorąc pod uwagę brak dokładnego i skutecznego śledztwa w sprawie uprawdopodobnionego zarzutu skarżącego, dotyczącego pobicia go przez funkcjonariuszy Policji, Trybunał uznaje, że doszło do naruszenia art. 3 Konwencji.

(ii)Aspekt materialny art. 3

55. Z uwagi na powyższe ustalenie dotyczące braku skutecznego śledztwa dowody przedłożone Trybunałowi nie pozwalają mu na stwierdzenie ponad wszelką uzasadnioną wątpliwość, że skarżący był traktowany w sposób sprzeczny z art. 3 (zob. Hovhannisyan przeciwko Armenii, skarga nr 18419/13, § 60, 19 lipca 2018 r.). Trybunał uważa zatem, że brak jest dostatecznych dowodów, aby uznać, że doszło do naruszenia art. 3 Konwencji pod względem materialnym.

II. ZASTOSOWANIE ART. 41 KONWENCJI

56. Art. 41 Konwencji stanowi:

„Jeśli Trybunał stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Konwencji lub jej protokołów, oraz jeśli prawo wewnętrzne zainteresowanej Wysokiej Układającej się Strony pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji tego naruszenia, Trybunał orzeka, gdy zachodzi potrzeba, słuszne zadośćuczynienie pokrzywdzonej stronie”.

A. Szkoda

57. Skarżący dochodził kwoty 17 000 euro (EUR) tytułem zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową.

58. Rząd zakwestionował to roszczenie.

59. Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności niniejszej sprawy, Trybunał uznaje, że skarżący doznał szkody niemajątkowej, która nie może być zrekompensowana jedynie poprzez samo stwierdzenie naruszenia. Trybunał, dokonując oceny w oparciu o zasadę słuszności, przyznaje skarżącemu kwotę 10 000 EUR zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową.

B. Koszty i wydatki

60. Skarżący dochodził również kwoty 2175 polskich złotych (około 500 EUR) tytułem kosztów i wydatków poniesionych przed Trybunałem. Na poparcie roszczenia przedłożył on fakturę od swojego pełnomocnika na tą kwotę.

61. Rząd zakwestionował to roszczenie.

62. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału skarżącemu przysługuje prawo do zwrotu poniesionych kosztów i wydatków tylko wówczas, kiedy zostało wykazane, że zostały one rzeczywiście i koniecznie poniesione oraz że były uzasadnione co do wysokości. W niniejszej sprawie, uwzględniając posiadaną dokumentację oraz powyższe kryteria, Trybunał uznaje za uzasadnione przyznanie kwoty w wysokości 500 EUR tytułem kosztów i wydatków poniesionych w toku postępowania przed Trybunałem.

C. Odsetki za zwłokę

63. Trybunał za słuszne uznaje wyznaczenie wysokości odsetek za zwłokę w oparciu o marginalną stopę procentową Europejskiego Banku Centralnego powiększoną o trzy punkty procentowe.

Z TYCH PRZYCZYN TRYBUNAŁ JEDNOGŁOŚNIE

1. uznaje skargę za dopuszczalną;

2. orzeka, że doszło do naruszenia art. 3 Konwencji pod względem proceduralnym;

3. orzeka, że nie doszło do naruszenia art. 3 Konwencji pod względem materialnym;

4. orzeka

a) że pozwane państwo winno, w terminie trzech miesięcy, uiścić na rzecz skarżącego następujące kwoty, przeliczone na walutę pozwanego państwa według kursu obowiązującego w dniu płatności:

(i) 10 000 EUR (dziesięć tysięcy euro) plus wszelkie należne podatki, tytułem zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową;

(ii) 500 EUR (pięćset euro) plus wszelkie należne od skarżącego podatki, tytułem poniesionych kosztów i wydatków;

b) że od upływu wyżej wskazanego terminu trzech miesięcy aż do momentu uregulowania należności należne będą odsetki zwykłe od określonej powyżej kwoty, naliczone według stopy równej marginalnej stopie procentowej Europejskiego Banku Centralnego obowiązującej w tym okresie, powiększonej o trzy punkty procentowe;

5. oddala pozostałą część roszczenia skarżącego dotyczącego słusznego zadośćuczynienia.

Sporządzono w języku angielskim i obwieszczono pisemnie w dniu 13 czerwca 2019 r., zgodnie z Regułą 77 §§ 2 i 3 Regulaminu Trybunału.

Renata Degener Pere Pastor Vilanova
Z-ca Kanclerza Przewodniczący