Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

WYROK

STRASBURG

27 października 2022 r.

Wyrok ten jest ostateczny, lecz może podlegać korekcie wydawniczej.

W sprawie Russjan przeciwko Polsce

Europejski Trybunał Praw Człowieka (Sekcja Pierwsza), zasiadając jako Komitet w składzie:

Erik Wennerström , Przewodniczący,

Krzysztof Wojtyczek ,

Lorraine Schembri Orland , sędziowie,
i Viktoriya Maradudina, p.o. Zastępca Kanclerza Sekcji,

obradując na posiedzeniu niejawnym 6 października 2022 r.,

wydaje następujący wyrok, który został przyjęty w tym dniu:

%1  POSTĘPOWANIE

1. Sprawa wywodzi się ze skargi przeciwko Polsce wniesionej do Trybunału 9 listopada 2017 r. na podstawie art. 34 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności („Konwencja”).

2. Skarżącego reprezentował K. Szocik, prawnik praktykujący w Gdańsku.

3. Skarga została zakomunikowana rządowi polskiemu („Rząd”).

%1  FAKTY

4. Dane skarżącego i istotne informacje dotyczące skargi przedstawiono w załączonej tabeli.

5. Skarżący podnosił w skardze zarzut przewlekłości tymczasowego aresztowania.

%1  PRAWO

I.  ZARZUCANE NARUSZENIE ART. 5 UST. 3 KONWENCJI

6. Skarżący zarzucił, że jego tymczasowe aresztowanie było niezasadnie długie. Powołał się na art. 5 ust. 3 Konwencji, który ma następujące brzmienie:

Artykuł 5 ust. 3

„3. Każdy zatrzymany lub aresztowany zgodnie z postanowieniami ustępu 1 lit. c niniejszego artykułu … ma prawo być sądzony w rozsądnym terminie albo zwolniony na czas postępowania. Zwolnienie może zostać uzależnione od udzielenia gwarancji zapewniających stawienie się na rozprawę”.

7. Trybunał zauważa, że zasady ogólne dotyczące prawa do bycia sądzonym w rozsądnym terminie albo zwolnienia na czas postępowania, zagwarantowanego w art. 5 ust. 3 Konwencji, zostały określone w szeregu jego wcześniejszych wyroków (zob. między innymi Kudła przeciwko Polsce [WI], skarga nr 30210/96, § 110, ETPC 2000–XI oraz McKay przeciwko Zjednoczonemu Królestwu [WI], skarga nr 543/03, §§ 41–44, ETPC 2006–X, z przytoczonymi odesłaniami).

8. W sprawach wiodących – Kauczor przeciwko Polsce, skarga nr 45219/06, wyrok z 3 lutego 2009 r. oraz Celejewski przeciwko Polsce, skarga nr 17584/04, wyrok z 4 maja 2006 r. – Trybunał stwierdzał już naruszenie w odniesieniu do podobnych zagadnień jak w niniejszej sprawie.

9. Zapoznawszy się z całym przedłożonym mu materiałem, Trybunał nie stwierdza żadnych okoliczności faktycznych ani argumentów, które skłoniłyby go do odmiennego wniosku w przedmiocie dopuszczalności i przedmiotu tych zarzutów. Mając na uwadze własne orzecznictwo w tej kwestii, Trybunał uznaje, że w niniejszej sprawie długość tymczasowego aresztowania skarżącego była nadmierna.

10. Zarzuty są zatem dopuszczalne i wskazują na naruszenie art. 5 ust. 3 Konwencji.

II.  ZASTOSOWANIE ART. 41 KONWENCJI

11. Artykuł 41 Konwencji stanowi:

„Jeśli Trybunał stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Konwencji lub jej Protokołów, oraz jeśli prawo wewnętrzne zainteresowanej Wysokiej Układającej się Strony pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji tego naruszenia, Trybunał orzeka, gdy zachodzi potrzeba, słuszne zadośćuczynienie pokrzywdzonej stronie”.

12. W świetle posiadanych dokumentów i swojego orzecznictwa (zob. w szczególności wyrok w sprawie Kauczor, cyt. pow .) Trybunał uznaje za słuszne przyznanie kwot określonych w załączonej tabeli.

13. Trybunał nadto za słuszne uznaje wyznaczenie wysokości odsetek za zwłokę według stopy równej marginalnej stopie procentowej Europejskiego Banku Centralnego powiększonej o trzy punkty procentowe.

%1  Z TYCH PRZYCZYN TRYBUNAŁ JEDNOGŁOŚNIE

1.  uznaje skargę za dopuszczalną;

2.  stwierdza, że skarga ujawnia naruszenie art. 5 ust. 3 Konwencji ze względu na nadmierną długość tymczasowego aresztowania;

3.  orzeka

(a)  że pozwane państwo winno, w terminie trzech miesięcy, uiścić na rzecz skarżącego kwoty określone w załączonej tabeli, przeliczone na walutę pozwanego państwa według kursu obowiązującego w dniu płatności;

(b)  że od upływu wyżej wskazanego terminu trzech miesięcy aż do terminu płatności należne będą odsetki zwykłe od określonych powyżej kwot, naliczone według stopy równej marginalnej stopie procentowej Europejskiego Banku Centralnego obowiązującej w tym okresie, powiększonej o trzy punkty procentowe.

Sporządzono w języku angielskim i obwieszczono pisemnie 27 października 2022 r., zgodnie z art. 77 § 2 i 3 Regulaminu Trybunału.

Viktoriya Maradudina Erik Wennerström

p.o. Zastępca Kanclerza Przewodniczący

ZAŁĄCZNIK

Skarga zawierająca zarzuty na podstawie art. 5 ust. 3 Konwencji

(przewlekłość tymczasowego aresztowania)

Numer skargi Data wpływu	Imię i nazwisko skarżącego Rok urodzenia	Imię i nazwisko oraz miejsce praktyki pełnomocnika	Okres tymczasowego aresztowania	Sąd, który wydał postanowienie w przedmiocie tymczasowego aresztowania / rozpatrywał zażalenie	Długość tymczasowego aresztowania	Konkretne uchybienia	Kwota przyznana z tytułu szkody majątkowej i niemajątkowej przypadająca na skarżącego (w EUR)1	Kwota przyznana z tytułu kosztów i wydatków przypadająca na skargę (w EUR)2
79509/17 09.11.2017 r.	Tomasz Zbigniew RUSSJAN 1970	Szocik Krzysztof Gdańsk	26.01.2015 r. do 17.01.2020 r.	Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe; 27.01.2015 r., sygn. X kp 84/15 (pierwsze tymczasowe aresztowanie); Sąd Apelacyjny w Gdańsku, 19.12.2019 r., sygn. II AKp 263/19 (przedłużenie tymczasowego aresztowania i ustalenie wysokości poręczenia majątkowego)	4 lata 11 miesięcy i 23 dni	posłużenie się, przy braku podstaw dowodowych, założeniem ryzyka ucieczki lub utrudniania prawidłowego toku postępowania; niezbadanie możliwości zastosowania innych środków służących zabezpieczeniu stawiennictwa na rozprawie w miarę postępu sprawy; kruchość argumentów i powtarzalność uzasadnienia przedstawianego przez sądy w miarę postępu sprawy; nienależyta staranność w prowadzeniu postępowania w okresie tymczasowego aresztowania	4500	250

1 Plus wszelkie podatki należne od skarżącego.

2 Plus wszelkie podatki należne od skarżącego.