Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

WYROK

[wyciąg]

STRASBURG

30 maja 2017 r.

OSTATECZNY

30/08/2017

Niniejszy wyrok stał się ostateczny się na warunkach określonych w art. 44 ust. 2 Konwencji. Wyrok może podlegać korekcie wydawniczej .

W sprawie A.I. przeciwko Szwajcarii,

Europejski Trybunał Praw Człowieka (Sekcja Trzecia) w składzie Izby złożonej z:

Helena Jäderblom, przewodnicząca,
Branko Lubarda,
Helen Keller,
Pere Pastor Vilanova,
Alena Poláčková,
Georgios A. Serghides,
Jolien Schukking, sędziowie,
i Stephen Phillips, Kanclerz Sekcji,

Po obradach w sali obrad w dniu 9 maja 2017 r.,

Wydaje następujący wyrok, przyjęty w tym dniu:

POSTĘPOWANIE

[Paragrafy 1- 5 wyroku pominięto]

FAKTY

[Paragrafy 6-30 wyroku pominięte i zastąpione tłumaczeniem poniższego streszczenia przygotowanego przez Kancelarię Europejskiego Trybunału Praw Człowieka

Streszczenie stanu faktycznego 1 :

Skarżący jest aktywnym członkiem Ruchu Sprawiedliwości i Równości (ang. Justice and Equality Movement – JEM), jednej z największych grup rebelianckich stawiających opór militarny przeciwko reżimowi sudańskiemu. A.I. jest również członkiem organizacji działającej na rzecz pokoju i rozwoju w Darfurze (DFEZ).

Złożył wniosek o azyl w Szwajcarii, lecz Federalny Urząd ds. Migracji (obecnie Państwowy Sekretariat ds. Migracji – SEM) uznał, że nie ma on statusu uchodźcy i odrzucił jego wniosek o azyl oraz nakazał jego deportację ze Szwajcarii.

PRAWO

I. ZARZUCANE NARUSZENIE ART. 2 I 3 KONWENCJI

31. Skarżący stwierdza, że powrót do Sudanu byłby sprzeczny z art. 2 i 3 Konwencji [o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności], które brzmią następująco:

Art. 2

„1. Prawo każdego człowieka do życia jest chronione przez ustawę. Nikt nie może być umyślnie pozbawiony życia, wyjąwszy przypadki wykonania wyroku sądowego skazującego za przestępstwo, za które ustawa przewiduje taką karę.

(..)”.

Art. 3

„Nikt nie może być poddany torturom ani nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu albo karaniu”.

32. Rząd sprzeciwia się temu twierdzeniu.

A. Dopuszczalność

1. Twierdzenia stron

33. Rząd zauważa, że odwołanie Skarżącego do TAF [Administracyjny Sąd Federalny] dotyczyło wyłącznie jego działalności politycznej w Szwajcarii, czyli motywów późniejszych w stosunku do jego ucieczki z Sudanu. W związku z tym argumentuje, że Skarżący nie wyczerpał krajowych środków odwoławczych odnośnie do swoich skarg dotyczących powodów, które miały miejsce przed jego ucieczką.

34. Skarżący sprzeciwia się temu twierdzeniu. Twierdzi, że nie odwołał się od decyzji SEM [Krajowego Sekretariatu ds. Migracji] z dnia 10 czerwca 2014 r. w zakresie, w jakim uznawano, że rzekome powody ucieczki nie spełniły wymogów wiarygodności, jedynie ze względów taktycznych, wskazując, że nie był on w stanie dostarczyć pisemnych dowodów podczas postępowania odwoławczego. Twierdzi on, że zarzuty dotyczące jego działalności politycznej w Sudanie muszą być brane pod uwagę przy badaniu szczerości jego politycznego zaangażowania na uchodźstwie.

35. Rząd dalej twierdzi, że Skarżący nie wyczerpał krajowych środków odwoławczych również w odniesieniu do zdarzeń, które miały miejsce po wydaniu wyroku TAF z dnia 26 lutego 2015 r. Twierdzi on, że Skarżący mógł wykorzystać te nowe zdarzenia, składając wniosek o ponowne rozpatrzenie lub nowy wniosek o azyl.

2. Ocena Trybunału

36. Trybunał uważa, że ​​istota skargi Skarżącego dotyczy jego działalności na miejscu. Zauważa również, że jest to kwestia, którą Skarżący wysunął przed TAF, i którą ten ostatni zbadał w swoim wyroku z dnia 26 lutego 2015 r. Ponadto w zakresie, w jakim Skarżący podnosi zarzut oparty na powodach ucieczki, Trybunał nie wskazuje żadnych podstaw do zakwestionowania oceny SEM, według której twierdzenia Skarżącego co do przyczyn ucieczki nie spełniały wymogów wiarygodności (zob. paragraf 10 powyżej). Podkreśla, że ​​SEM, po dwukrotnym przesłuchaniu Skarżącego w dniu 12 lipca 2012 r., krótko, i 14 kwietnia 2014 r., w sprawie jego motywów uzyskania azylu, wydał szczegółową decyzję, w przekonujący sposób odrzucając argumenty Skarżącego ( F.G. przeciwko Szwecji [WI], nr 43611/11, §§ 117-118, EKPC 2016). Trybunał uważa, że ​​ Skarżący nie przedstawił argumentów, które mogłyby podważyć tę ocenę. Pisma dwóch kierowników JEM [Młodzież z Misją] w Niemczech i Szwajcarii (zob. paragraf 15 powyżej) na pewno wskazują, że Skarżący aktywnie działał politycznie w Sudanie, ale wspomniani kierownicy nie twierdzą, że Skarżący aktywnie działał tam na rzecz JEM lub że był niepokojony przez władze sudańskie. Ponadto działalność Skarżącego w Sudanie, przytoczona w ich listach, nie jest opisana szczegółowo. Trybunał wreszcie przypomina, jak podkreślił to Rząd, że Skarżący nie odwołał się do TAF od decyzji SEM z dnia 10 czerwca 2014 r., w zakresie, w jakim uznała ona rzekome powody ucieczki za nieprawdopodobne (zob. paragrafy 11 i 13 powyżej).

37. Wynika z tego, że zarzut dotyczący powodów ucieczki jest w sposób oczywisty nieuzasadniony w rozumieniu art. 35 ust. 3 Konwencji, w związku z czym skargę w tym zakresie należy odrzucić zgodnie z art. 35 ust. 4 Konwencji.

38. W odniesieniu do pozostałej części skargi, a mianowicie zarzutu na podstawie art. 2 i 3 Konwencji dotyczącego działalności Skarżącego na miejscu oraz zarzutu niedopuszczalności opartego na niewyczerpaniu krajowych środków odwoławczych w odniesieniu do wydarzeń, które miały miejsce po wydaniu wyroku TAF z dnia 26 lutego 2015 r., Trybunał przypomina, że zgodnie z Regułą 55 Regulaminu, jeżeli pozwana Układająca się Strona zamierza podnieść zarzut niedopuszczalności, musi to uczynić, o ile pozwala na to charakter zarzutu i okoliczności, w swoich uwagach dotyczących dopuszczalności skargi złożonych na podstawie Reguły 54 Regulaminu (porównaj N.C. przeciwko Włochom [WI], nr 24952/94, § 44, EKPC 2002-X, EKPC 2004 III, Sejdovic przeciwko Włochom [WI], nr 56581/00, § 41, EKPC 2006 II, Mooren przeciwko Niemcom [WI], nr 11364/03, § 57, 9 lipca 2009 r. oraz Medvedyev i Inni przeciwko Francji [WI], nr 3394/03, § 69, EKPC 2010).

39. Trybunał zauważa, że ​​Rząd podniósł zarzut niedopuszczalności w chwili przedłożenia Trybunałowi dodatkowych uwag w dniu 17 marca 2016 r., w odpowiedzi na dodatkowe uwagi Skarżącego z dnia 8 lutego 2016 r., to jest po wypowiedzeniu się w sprawie dopuszczalności i przedmiotu skargi w dniu 3 lipca 2015 r. Ponadto Trybunał nie znalazł żadnych wyjątkowych okoliczności w tej sprawie. W rzeczywistości Rząd został poinformowany o zaistnieniu nowych faktów już po wydaniu wyroku przez TAF w dniu 26 lutego 2015 r., w szczególności gdy niniejsza skarga została mu zakomunikowana, i nie podniósł zarzutu niedopuszczalności w swoich uwagach z dnia 3 lipca 2015 r. w sprawie dopuszczalności i przedmiotu skargi. Trybunał odrzuca w związku z tym zarzut niedopuszczalności podniesiony przez Rząd. Kieruje się tym samym tokiem rozumowania w przypadku podobnych zarzutów niedopuszczalności podniesionych przez Rząd w dniach 16 stycznia i 6 kwietnia 2017 r.

40. Trybunał zauważa ponadto, że skarga dotycząca naruszenia art. 2 i 3 w sprawie działalności Skarżącego na miejscu nie jest w sposób oczywisty nieuzasadniona w rozumieniu art. 35 ust. 3 lit. a Konwencji, i że nie zachodzi inna przyczyna niedopuszczalności. Dlatego powinna zostać uznana za dopuszczalną.

B. Przedmiot skargi

1. Twierdzenia stron

a) Skarżący

41. Skarżący twierdzi, że jego życie może być w niebezpieczeństwie, jeśli zostanie on odesłany do Sudanu, a dokładniej może zostać przesłuchany, zatrzymany i torturowany przez agentów Narodowej Służby Wywiadu i Bezpieczeństwa po jego przybyciu na lotnisko w Chartumie. Twierdzi, że ci, którzy sprzeciwiają się reżimowi sudańskiemu, niezależnie od znaczenia ich profilu politycznego, są narażeni na prześladowania w wyniku systematycznego nadzoru działalności politycznej na uchodźstwie przez władze sudańskie. Uważa, że ​​jego działalność polityczna w Szwajcarii nie mogłaby być opisana jako słaba. Potwierdza, że był aktywnym członkiem szwajcarskiej sekcji JEM od przybycia do Szwajcarii latem 2012 r., a także DFEZ, że reprezentował obie te organizacje podczas swego dwukrotnego udziału w Szczycie na rzecz Praw Człowieka i Demokracji w Genewie ( Geneva Summit for Human Rights and Democracy), że regularnie uczestniczył w wydarzeniach, które organizowały, że spotykał się z wybitnymi postaciami opozycji na wygnaniu i pozostawał w osobistym kontakcie z przywódcą JEM. Skarżący dodaje, że byłby tym bardziej narażony, odkąd w marcu 2015 r. został kierownikiem odpowiedzialnym za media szwajcarskiej sekcji JEM. Twierdzi on, że opublikowane przez niego artykuły dowodzą, że jego zaangażowanie polityczne jest szczere i że nie boi się go upublicznić. Jeżeli chodzi o ryzyko prześladowania członków JEM, Skarżący powołuje się na A.A. przeciwko Francji (nr 18039/11, 15 stycznia 2015 r.) i A.F. przeciwko Francji (nr 80086/13, 15 stycznia 2015 r.) i twierdzi, że organizacja ta militarnie walczy z sudańskim reżimem i utrzymuje kontakty z Organizacją Narodów Zjednoczonych. Uważa on również, że władze sudańskie nie przywiązują dużej wagi do faktu, że nie jest on z Darfuru.

42. W odpowiedzi na uwagi Rządu Skarżący stwierdza, że regularnie współpracuje z lokalną stacją radiową, na antenie której wypowiada się kilku członków JEM. Jeśli chodzi o różnicę między nazwiskiem autora artykułów krytycznych wobec rządu Sudanu, co do których Skarżący poświadcza, że je publikował, a nazwiskiem, jakie podał władzom szwajcarskim, Skarżący twierdzi, że nazwisko autora artykułów, złożone z czterech członów, zawiera, oprócz jego własnego, nazwiska jego ojca, dziadka i pradziadka. Dodaje on, że nie ma oficjalnej transkrypcji jego arabskiego nazwiska, i że może być ono zapisane w różny sposób w języku niemieckim i angielskim. Jeśli chodzi o jego tożsamość, którą uważa za ustanowioną, Skarżący przyznaje, że podał fałszywą datę urodzenia w trakcie przesłuchania odnośnie do jego osoby, ale twierdzi, że przedłożył akt urodzenia, podkreślając, że władze szwajcarskie nie podjęły żadnych działań w celu zweryfikowania jego autentyczności ani nie wskazały żadnych dowodów na to, że jest to fałszerstwo. Jeżeli chodzi o jego stanowisko kierownika do spraw mediów w JEM, Skarżący twierdzi, że jest odpowiedzialny za monitorowanie publikacji arabskiej prasy o Darfurze, i że przekazuje treść sesji JEM innym członkom i sudańskiej diasporze.

43. W swoich dodatkowych uwagach Skarżący utrzymuje, że brał udział w kilku manifestacjach w Genewie, i że jego sprawa jest podobna do tej, o której mowa w wyroku TAF E-678/2012 z dnia 27 stycznia 2016 r. (zob. paragraf 19 powyżej) uznającym status uchodźcy obywatela sudańskiego, który jest jednocześnie członkiem DFEZ i JEM. Twierdzi on, że brał udział w organizacji manifestacji, po której jeden z organizatorów miał otrzymać dwie wiadomości z pogróżkami, pochodzące od sudańskiej tajnej służby, i że wziął udział w spotkaniu członków wykonawczych JEM.

b) Rząd

44. Rząd przypomina, że ​​Skarżący w swoim odwołaniu do TAF sam przyznał, że nie zajmuje wiodącej pozycji w JEM i DFEZ. Zapewnia on, że nie ma powodu, by sądzić, że udział Skarżącego w wewnętrznych posiedzeniach JEM i jego rola w ich organizacji zostały upublicznione, a tym samym przyciągnęły zainteresowanie władz sudańskich. Utrzymuje, że udział Skarżącego w wydarzeniach związanych z konferencjami Organizacji Narodów Zjednoczonych nie świadczył o szczególnym zaangażowaniu politycznym. W odniesieniu do artykułów, które Skarżący twierdzi, że opublikował, Rząd zwraca uwagę, że nazwisko autora nie odpowiada nazwisku, które zostało zgłoszone władzom szwajcarskim przez Skarżącego, jako że pierwsze nazwisko zawiera cztery człony, podczas gdy drugie nazwisko zawiera tylko dwa, i że nie można było ustalić tożsamości Skarżącego, ponieważ ten nie dostarczył władzom szwajcarskim żadnego dokumentu tożsamości w rozumieniu odpowiedniego ustawodawstwa. Co więcej, Rząd wątpi w autentyczność świadectwa szkolnego przedłożonego przez Skarżącego ze względu na informacje rozbieżne z informacjami zawartymi w jego akcie urodzenia. W odniesieniu do powołania Skarżącego na stanowisko kierownika odpowiedzialnego za media Rząd wskazał, że powołano się na dwie daty dotyczące tego wydarzenia, i że Skarżący nie przedstawił żadnego opisu obowiązków dla tej funkcji. Rząd twierdzi również, że uwaga władz sudańskich powinna skupiać się przede wszystkim na osobach, które ze względu na szczególne okoliczności wyróżniają się z raczej anonimowego kręgu zwykłych uczestników wydarzeń politycznych sudańskiej opozycji. Twierdzi on dalej, że fakty w tej sprawie zasadniczo różnią się od stanu faktycznego sprawy leżącej u źródła wyroku A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczonego powyżej.

45. Rząd utrzymuje, że zarzuty Skarżącego dotyczące jego udziału w audycjach lokalnej rozgłośni radiowej, które nie są dostatecznie poparte, oraz jego działalności jako kierownika do spraw mediów, mało widocznej poza organizacją i nie dającej mu w konsekwencji wyraźnego profilu politycznego, nie przyciągnęłyby uwagi władz sudańskich.

46. W odpowiedzi na dodatkowe uwagi Skarżącego, Rząd utrzymuje, że Skarżący nie może powoływać się na wyrok TAF E-678/2012 z dnia 27 stycznia 2016 r., ponieważ okoliczności będące podstawą wydania tego wyroku różnią się od faktów w niniejszej sprawie. Jeżeli chodzi o pogróżki wypowiadane rzekomo przez tajne służby wobec organizatorów manifestacji, Rząd twierdzi mianowicie, że adresowane do osoby trzeciej nie były skierowane przeciwko Skarżącemu, którego nazwisko nie odpowiadało zresztą nazwisku znajdującemu się na zaproszeniu. Wreszcie Rząd jest zdania, że pismo lidera JEM, potwierdzające członkostwo Skarżącego w radzie wykonawczej szwajcarskiego oddziału JEM, jest zwykłym listem grzecznościowym i nie wskazuje ono, w jakim zakresie i za pomocą jakich konkretnych działań Skarżący stałby się poważnym i potencjalnie niebezpiecznym przeciwnikiem dla systemu.

2. Ocena Trybunału

47. Trybunał zauważa na wstępie, że zarzuty podnoszone na podstawie art. 2 i 3 Konwencji są nierozłączne i dlatego rozpatrzy oba artykuły jednocześnie (zob. w szczególności mutatis mutandis, F.G. przeciwko Szwecji, przytoczony powyżej, § 110, Tatar przeciwko Szwajcarii, 65692/12, § 45, 14 kwietnia 2015 r., T.A. przeciwko Szwecji, nr 48866/10, § 37, 19 grudnia 2013 r., oraz K.A.B. przeciwko Szwecji, 886/11, § 67, 5 września 2013 r.).

a) Zasady ogólne

48. Trybunał przypomina, że ​​Układające się Państwa mają prawo, zgodnie z ustalonymi zasadami prawa międzynarodowego oraz bez uszczerbku dla ich zobowiązań wynikających z umów, w tym Konwencji, do kontrolowania wjazdu, pobytu i wydalania obcokrajowców (zob., na przykład, Uner przeciwko Holandii [WI], nr 46410/99, § 54, EKPC 2006 XII, i J.K. i Inni przeciwko Szwecji [WI], nr 59166/12, § 79, EKPC 2016). Jednakże wydalenie cudzoziemca przez Układające się Państwo może spowodować problem na gruncie art. 3, a tym samym pociągnąć za sobą odpowiedzialność zainteresowanego Państwa na mocy Konwencji, jeżeli istnieją poważne i potwierdzone podstawy do uznania, że dana osoba, gdyby została wydalona do kraju przeznaczenia, zostałaby narażona na rzeczywiste ryzyko podlegania traktowaniu sprzecznemu z art. 3. W tym wypadku art. 3 oznacza obowiązek niewydalania danej osoby do tego państwa (zob. w szczególności, Saadi przeciwko Włochom [WI], nr 37201/06, §§ 124 125, i J.K. i Inni przeciwko Szwecji, przytoczony powyżej, § 79).

49. Jeżeli Skarżący nie został jeszcze wydalony, datą, dla której należy dokonać oceny, jest data rozpoznania sprawy przez Trybunał (zob. J.K. i Inni, przytoczony powyżej, § 83, i Chahal przeciwko Zjednoczonemu Królestwu, 15 listopada 1996 r., § 86, Raporty wyroków i decyzji z 1996 r. V). Pełna ocena ex nunc jest wymagana, gdy należy uwzględnić informacje, które się pojawiły po przyjęciu przez władze krajowe ostatecznej decyzji (zob., na przykład, Maslov przeciwko Austrii [WI], nr 1638/03, §§ 87-95, EKPC 2008, J.K. i Inni, przytoczony powyżej, § 83, oraz Sufi i Elmi przeciwko Zjednoczonemu Królestwu, nr 8319/07 i 11449/07, § 215, 28 czerwca 2011 r.).

b) Zastosowanie tych zasad do omawianego przypadku

50. W odniesieniu do ogólnej sytuacji w Sudanie Trybunał przypomniał niedawno w wyroku A.A. przeciwko Szwajcarii (przytoczony powyżej, §§ 39-40), że sytuacja w zakresie praw człowieka w tym kraju była alarmująca, w szczególności dla przeciwników politycznych. Zauważył również w wyrokach A.A. przeciwko Francji (przytoczony powyżej, §§ 55-56) i A.F. przeciwko Francji (przytoczony powyżej, § 49), że sytuacja uległa dalszemu pogorszeniu od początku 2014 r. Trybunał zauważa również, że od tego czasu nie nastąpiła żadna znacząca poprawa sytuacji. Konflikty w Darfurze, Południowym Kordofanie i Nilu Błękitnym nadal trwają i powodują znaczne szkody dla ludności cywilnej, mimo że walki były mniej intensywne, szczególnie w Darfurze. Konsultowane raporty międzynarodowe również informują, że osoby podejrzane o przynależność do ruchów rebelianckich, szczególnie do JEM, lub ich wspieranie, nadal są aresztowane, przetrzymywane i torturowane przez sudańskie władze (zob. paragrafy 20-30 powyżej). Ponadto wydaje się, że osobami zagrożonymi złym traktowaniem są nie tylko przeciwnicy o wyraźnym profilu, ale także każda osoba sprzeciwiająca się lub podejrzewana o sprzeciwianie się miejscowemu reżimowi ( A.A. przeciwko Francji, przytoczony powyżej, § 56, A.F. przeciwko Francji, przytoczony powyżej, § 49, i A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej, § 40). Trybunał wreszcie wskazał, że uznano, że rząd sudański monitorował działania opozycjonistów politycznych za granicą ( A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej, § 40).

51. Trybunał zauważa, że ​​ Skarżący był członkiem JEM i DFEZ w Szwajcarii od kilku lat. Rząd zakwestionował szczerość jego zaangażowania politycznego i stwierdził, że jego działania na uchodźstwie nie osiągnęły wystarczającego znaczenia, aby przyciągnąć uwagę władz sudańskich. Co do działań na miejscu Trybunał uznał, że zazwyczaj bardzo trudno jest ocenić, czy dana osoba jest szczerze zainteresowana daną działalnością, czy jest zaangażowana jedynie po to, by uzasadnić swoją ucieczkę po fakcie (zob. na przykład A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej). W podobnych przypadkach Trybunał badał, czy Skarżący brał udział w działaniach na miejscu w czasie, kiedy można było przewidzieć, że złoży w przyszłości wniosek o azyl, czy Skarżący był działaczem politycznym przed swą ucieczką z kraju pochodzenia lub czy odegrał ważną rolę, aby upublicznić swoją sprawę w pozywanym państwie (zob. A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej, § 41, S.F. i Inni przeciwko Szwecji, przytoczony powyżej, §§ 66-67 i N. przeciwko Finlandii, nr 38885/02, § 165, 26 lipca 2005 r.). Jednakże Trybunał zauważa, że ​​wziąwszy pod uwagę znaczenie, jakie przywiązuje do art. 3 Konwencji i nieodwracalnego charakteru szkody, która nastąpiłaby, gdyby ryzyko złego traktowania lub tortur miało się urzeczywistnić, woli on analizować skargę Skarżącego na podstawie działań politycznych, które faktycznie przeprowadził (wyżej wymieniony wyrok w sprawie A.A. przeciwko Szwajcarii, § 41).

52. Jeśli chodzi o wiarygodność zarzutów Skarżącego dotyczących jego działalności politycznej w Szwajcarii, Trybunał uważa, że ​​pomimo pewnych nieścisłości, szczególnie w odniesieniu do pogróżek rzekomo pochodzących od sudańskich służb specjalnych, nie można jej podważyć, jako że oświadczenia Skarżącego były stałe w toku postępowania i udokumentowane licznymi dowodami. Władze krajowe zresztą nie kwestionowały zasadniczo opisu Skarżącego dotyczącego jego działalności na miejscu, zadawalając się jedynie kwestionowaniem szczerości i eksponowanego charakteru jego zaangażowania. Jednak, jeżeli chodzi dokładniej o artykuły krytykujące sudański rząd, które Skarżący miał opublikować w Internecie, Trybunał stwierdza, że Skarżący – który nie został wezwany do rozstrzygnięcia wątpliwości TAF co do jego tożsamości, ani nie został przesłuchany przez SEM w tym temacie po tym, jak ten ostatni otrzymał dokumenty dotyczące tożsamości Skarżącego w trakcie jego przesłuchania co do przyczyn – udzielił wiarygodnych wyjaśnień dotyczących rozbieżności zaobserwowanych w odniesieniu do różnych wariantów jego nazwiska, dlatego nie można wykluczyć, że Skarżący jest autorem przytoczonych artykułów. W związku z tym zadaniem TAF było sprawdzenie, czy ich publikacja w Internecie mogłaby narazić Skarżącego na niebezpieczeństwo. Jeżeli chodzi o awans na stanowisko kierownika ds. mediów szwajcarskiego oddziału JEM, podnoszony przez Skarżącego, Trybunał zauważa, że ​​Rząd, który z pewnością wyraził zastrzeżenia w związku z datą tego wydarzenia i brakiem opisu obowiązków Skarżącego, nie podważał zasadniczo awansu Skarżącego. Wobec tego, w świetle pism pochodzących od urzędników JEM na uchodźctwie i pomimo pewnych niespójności, Skarżący uprawdopodobnił fakt zajmowania od tej pory takiego stanowiska. W związku z tym Trybunał musi rozważyć, czy działalność Skarżącego może narazić go na niebezpieczeństwo, jeżeli zostanie on odesłany do Sudanu.

53. Trybunał uważa, w świetle sprawy A.A. przeciwko Szwajcarii (powyżej) i skonsultowanych dokumentów międzynarodowych (paragrafy od 20 do 30, powyżej), że monitorowanie przez tajne służby sudańskie działań przeciwników politycznych za granicą nie może być zakwalifikowane jako systematyczne, i że należy wziąć pod uwagę w szczególności następujące czynniki, aby ocenić, czy osoby mogą być podejrzewane o wspieranie organizacji opozycyjnych wobec reżimu sudańskiego i zagrożone złym traktowaniem i torturami z powodu działalności politycznej na uchodźstwie w przypadku odesłania ich do Sudanu: możliwe wcześniejsze zainteresowanie władz Sudanu tymi osobami, czy to w Sudanie, czy za granicą; przynależność tych osób w Sudanie do organizacji sprzeciwiającej się lokalnemu reżimowi i charakter tej organizacji; członkostwo w organizacji opozycyjnej w kraju zamieszkania, charakter organizacji i zakres, w jakim jest ona celem rządu; charakter zaangażowania politycznego tych osób w ich kraju zamieszkania, w szczególności ich udział w publicznych spotkaniach lub manifestacjach i ich aktywność w Internecie; oraz ich osobiste lub rodzinne związki z wybitnymi członkami opozycji na wygnaniu.

54. W niniejszej sprawie, w odniesieniu do kwestii zainteresowania sudańskich władz osobą Skarżącego, a w szczególności przyczyn ucieczki podnoszonych przez Skarżącego, Trybunał przypomina, że nie wskazał żadnego uzasadnienia, aby poddać w wątpliwość ocenę władz krajowych, według której zarzuty Skarżącego nie spełniły wymogów wiarygodności (zob. paragraf 36 powyżej). Skarżący nie twierdził również, że był aktywny politycznie za granicą w ciągu trzech lat dzielących jego ucieczkę z Sudanu i przyjazd do Szwajcarii. Trybunał uznaje zatem, że nie ma dowodów na to, że władze sudańskie były w jakikolwiek sposób zainteresowanie Skarżącym, podczas gdy przebywał on jeszcze w Sudanie lub za granicą przed przybyciem do Szwajcarii.

55. Trybunał zauważa, podobnie jak TAF w wyroku E 678/2012 z dnia 27 stycznia 2016 r. (zob. paragraf 19 powyżej), że JEM jest jednym z głównych ruchów rebeliantów w Sudanie i że zagrożenie, jakie stanowi w oczach władz sudańskich, wzrosło z powodu legitymacji, jaką uzyskał w związku z konfliktem w Darfurze, co doprowadziło do bardziej surowego zachowania władz sudańskich wobec członków JEM. Przynależność Skarżącego do JEM od jego przybycia do Szwajcarii latem 2012 r. stanowi zatem czynnik ryzyka prześladowań. Trybunał dodaje, że to samo dotyczy członkostwa Skarżącego w DFEZ, stwierdziwszy już naruszenie art. 3 Konwencji w przypadku odesłania aktywisty z tej organizacji do Sudanu ( A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej).

56. Trybunał zauważa, że ​​polityczne zaangażowanie Skarżącego, które jest już znaczące ze względu na jego rolę w organizowaniu cotygodniowych posiedzeń JEM i jego regularny udział w wydarzeniach JEM i DFEZ w Szwajcarii, z czasem się jeszcze nasiliło, o czym świadczy jego udział w międzynarodowych konferencjach w Genewie dotyczących sytuacji praw człowieka w Sudanie, jego artykuły krytykujące sudański reżim oraz jego nominacja na stanowisko kierownika ds. mediów w JEM (zob., mutatis mutandis, A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej, § 42). Jeżeli profilu politycznego Skarżącego nie można określić jako wysoce narażonego, w szczególności dlatego, że nigdy nie wystąpił w imieniu organizacji opozycyjnej na tych konferencjach, należy wziąć tym niemniej pod uwagę specyficzną sytuację Sudanu ( A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej, § 42). W istocie, jak zauważył Trybunał, wydaje się, że osobami narażonymi na niebezpieczeństwo złego traktowania są nie tylko opozycjoniści o wyraźnym profilu, ale także każda osoba, która sprzeciwia się lub jest podejrzewana o sprzeciwienie się miejscowemu reżimowi (paragraf 50, powyżej). Ponadto uznaje się, że rząd Sudanu monitoruje działalność swoich przeciwników politycznych za granicą ( A.A. przeciwko Szwajcarii, przytoczony powyżej §§ 40 i 43).

57. Trybunał zauważa, że Skarżący nie może jedynie na podstawie swych zdjęć z liderem JEM, zrobionych przy okazji posiedzeń tego ruchu, powoływać się na osobiste lub rodzinne powiązania z wybitnymi członkami opozycji na uchodźctwie, które mogłyby narazić go na niebezpieczeństwo. Zauważa jednak, że Skarżący, poprzez swoje zaangażowanie w JEM, był regularnie kontaktowany z przywódcami szwajcarskiego oddziału tego ruchu.

58. W świetle powyższego Trybunał nie może wykluczyć, że Skarżący, jako osoba prywatna i poprzez swoją działalność polityczną na emigracji zwrócił uwagę sudańskich służb wywiadowczych. Jest zdania, że może być on podejrzewany o przynależność do organizacji przeciwnej reżimowi sudańskiemu. W związku z tym uważa, że istnieją uzasadnione podstawy, aby sądzić, że Skarżący byłby zagrożony zatrzymaniem, przesłuchaniem i torturowaniem po przybyciu na lotnisko w Chartumie, i że jego przeniesienie się w kraju byłoby niemożliwe. W konsekwencji Trybunał uznaje, że doszłoby do naruszenia art. 2 i 3 Konwencji w przypadku wykonania nakazu deportacji Skarżącego do Sudanu.

II. ZASTOSOWANIE ART. 41 KONWENCJI

59. Zgodnie z art. 41 Konwencji,

„Jeśli Trybunał stwierdzi, że nastąpiło naruszenie Konwencji lub jej protokołów, oraz jeśli prawo wewnętrzne zainteresowanej Wysokiej Układającej się Strony pozwala tylko na częściowe usunięcie konsekwencji tego naruszenia, Trybunał orzeka, gdy zachodzi potrzeba, słuszne zadośćuczynienie pokrzywdzonej stronie”.

A. Szkoda

60. Skarżący nie przedstawił żadnego roszczenia dotyczącego słusznego zadośćuczynienia. W związku z tym Trybunał uważa, że nie ma potrzeby przyznawania mu kwoty w tym zakresie.

B. Koszty i wydatki

61. Skarżący domaga się 6 018 franków szwajcarskich (CHF) (to jest około 5 648 euro (EUR)) tytułem kosztów i wydatków poniesionych przed Trybunałem.

62. Rząd nie kwestionuje tej kwoty.

63. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału skarżący może uzyskać zwrot kosztów i wydatków jedynie w takim zakresie, w jakim ustalono, że zostały one rzeczywiście i w sposób konieczny poniesione, a ich wysokość była uzasadniona. W niniejszej sprawie, biorąc pod uwagę dokumenty, jakimi dysponuje, a także swoje orzecznictwo, Trybunał uznaje za uzasadnioną kwotę 5 648 EURO tytułem kosztów i wydatków związanych z postępowaniem przed Trybunałem i przyznaje ją Skarżącemu.

C. Odsetki za zwłokę

64. Trybunał uważa za właściwe ustalenie wysokości odsetek za zwłokę na podstawie marginalnej stopy procentowej Europejskiego Banku Centralnego powiększonej o trzy punkty procentowe.

III. ZASTOSOWANIE REGUŁY 39 REGULAMINU TRYBUNAŁU

65. Trybunał przypomina, że zgodnie z art. 44 ust. 2 Konwencji niniejszy wyrok stanie się ostateczny: a) jeżeli strony oświadczą, że nie będą składać wniosku o przekazanie sprawy do Wielkiej Izby, lub b) po upływie trzech miesięcy od daty wydania wyroku, jeżeli nie złożono wniosku o przekazanie sprawy do Wielkiej Izby, lub c) jeśli zespół Wielkiej Izby odrzuci wniosek o przekazanie sprawy Wielkiej Izbie w trybie art. 43.

66. Trybunał uważa, że środki, które wskazał Rządowi, stosując Regułę 39 swojego Regulaminu (paragraf 4 powyżej), muszą obowiązywać do czasu, aż niniejszy wyrok stanie się ostateczny lub Trybunał wyda inną decyzję w tym zakresie (zob. sentencja).

Z TYCH POWODÓW TRYBUNAŁ JEDNOGŁOŚNIE

1. Uznaje skargę za dopuszczalną w odniesieniu do zarzutów na podstawie art. 2 i 3 Konwencji dotyczących działalności Skarżącego na miejscu, a pozostałą część skargi za niedopuszczalną;

2. Stwierdza, że doszłoby do naruszenia art. 2 i 3 Konwencji w przypadku odesłania Skarżącego do Sudanu;

3. Postanawia, że środek tymczasowy wskazany przez Trybunał zgodnie z Regułą 39 jego Regulaminu pozostaje w mocy do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku lub wydania przez Trybunał innej decyzji w tym zakresie;

4. Stwierdza

a) że pozwane Państwo ma wypłacić Skarżącemu, w terminie trzech miesięcy od dnia, w którym wyrok stanie się ostateczny zgodnie z art. 44 ust. 2 Konwencji, kwotę 5 648 EURO (pięć tysięcy sześćset czterdzieści osiem euro) tytułem kosztów i wydatków, którą należy przeliczyć na franki szwajcarskie według kursu obowiązującego w dniu zapłaty, plus dodatkowo każdą kwotę, którą może być obciążony Skarżący z tytułu podatku;

b) że od upływu tego terminu do momentu zapłaty, kwota ta zostanie powiększona o odsetki wyliczone na podstawie marginalnej stopy procentowej Europejskiego Banku Centralnego, obowiązującej w tym okresie, powiększonej o trzy punkty procentowe.

Sporządzono w języku francuskim, a następnie powiadomiono na piśmie w dniu 30 maja 2017 r., zgodnie z Regułą 77 §§ 2 i 3 Regulaminu Trybunału.

Stephen Phillips Helena Jäderblom
Kanclerz Przewodnicząca

1 Źródło: Nota informacyjna na temat orzecznictwa Trybunału nr 207, maj 2017 r. ( Information Note 207. Case-law of the European Court of Human Rights, May 2017).